تعیین عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش گونه های گیاهی در زاگرس شمالی (مطالعه موردی: جنگل های آرمرده بانه)

جنگل های زاگرس شمالی از مهمترین اکوسیستم های جنگلی کشور به­لحاظ بوم شناسی و اقتصادی- اجتماعی­اند. مطالعة حاضر با هدف شناخت اثر برخی عوامل محیطی بر پراکنش گونه های گیاهی این جنگل ها انجام گرفته است. به این منظور اطلاعات مربوط به تمامی گونه­های گیاهی موجود (ضریب فراوانی- چیرگی)، خصوصیات محیطی (شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، عمق و درصد لاشبرگ و درصد تاج پوشش) و خصوصیات خاک (درصد کربن آلی، فسفر قابل جذب، پتاسیم تبادلی، نیتروژن، بافت، ph و ec) در 60 قطعه نمونه به روش فلورستیک- فیزیونومیک جمع آوری شد. سپس برای تشخیص گرادیان های اصلی محیطی از تجزیة چندمتغیرة افزونگی (rda) استفاده شد. طبق نتایج به­دست­آمده، در منطقة تحقیق، 90 گونة گیاهی متعلق به 73 جنس و 29 خانوادة گیاهی شناسایی شدند که از این میان، خانواده های asteraceae، fabaceae، poaceae و apiaceae بیشترین تعداد گونه را به خود اختصاص دادند. نتایج رسته بندی rda نشان داد که با در نظر گرفتن موقعیت قطعه­نمونه­ها به­عنوان کوواریانس، جهت شمال غربی، درصد لاشبرگ، جهت جنوب غربی، درصد تاج پوشش، جهت جنوب شرقی، نسبت c/n، ارتفاع از سطح دریا و بیرون زدگی سنگ مادری به­ترتیب مهم‏ترین گرادیان های محیطی اثرگذار بر پراکنش گونه های گیاهی بودند و 30 درصد واریانس موجود در الگوی پراکنش گونه های گیاهی را بیان کردند. با توجه به حساسیت و شکنندگی اکوسیستم های جنگلی زاگرس، نتایج این پژوهش می تواند در مدیریت این اکوسیستم ها بسیار مؤثر باشد.